การทำหมันคืออะไร

หลายคนคงได้ยินเรื่องการทำหมันมาบ้างแล้ว แต่ทราบหรือไม่ว่า การทำหมันต่างจากการคุมกำเนิด และการทำหมันก็ไม่ได้ทำเฉพาะผู้หญิงเพียงเท่านั้น คุณผู้ชายก็สามารถทำได้เช่นกัน เพื่อคลายข้อสงสัยทั้งทำหมันชายและทำหมันหญิงไปดูในบทความนี้เลยครับ

การคุมกำเนิด คืออะไร

การคุมกำเนิด (birth control) คือเทคนิคและวิธีการที่ใช้ในการป้องกันการปฏิสนธิหรือขัดขวางการตั้งครรภ์ การคุมกำเนิดถูกใช้มาแต่โบราณ เป็นวิธีที่ปลอดภัยและได้ผลดี การวางแผน เตรียมการ

และการใช้การคุมกำเนิดถูกเรียกว่าเป็นการวางแผนครอบครัว บางวัฒนธรรมไม่สนับสนุนและจำกัดการเข้าถึงวิธีการคุมกำเนิดเพราะเชื่อว่าเป็นสิ่งที่ไม่เป็นที่ต้องการทางศีลธรรม ศาสนา หรือการเมือง

ซึ่งให้ประสิทธิผลสูงสุดคือการทำหมัน โดยการตัดหลอดนำอสุจิ (vasectomy) ในเพศชายและการผูกท่อรังไข่ในเพศหญิง การใส่ห่วงอนามัยคุมกำเนิด และการใช้ยาฝังคุมกำเนิด ตามมาด้วยการใช้ฮอร์โมน

เช่น ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาคุมกำเนิดชนิดแผ่นแปะผิวหนัง วงแหวนช่องคลอด และการฉีดฮอร์โมน วิธีที่ได้ผลรองลงมาได้แก่วิธีการนับระยะปลอดภัยและวิธีการที่ใช้สิ่งกีดขวาง

เช่น ถุงยางอนามัย หมวกครอบปากมดลูก และฟองน้ำคุมกำเนิด วิธีที่ได้ผลน้อยที่สุดได้แก่การใช้สารฆ่าเชื้ออสุจิ (spermicide) และการหลั่งนอกช่องคลอด

การทำหมันให้ประสิทธิผลสูงแต่มักเป็นการคุมกำเนิดที่ถาวร ต่างกับวิธีอื่นซึ่งเป็นการคุมแบบชั่วคราวและสามารถย้อนกลับได้เมื่อหยุดใช้ การปฏิบัติทางเพศที่ปลอดภัย เช่น การใช้ถุงยางอนามัยชายหรือหญิงยังสามารถป้องกันการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์

ส่วนวิธีการคุมกำเนิดแบบอื่นไม่ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เทคนิคการคุมกำเนิดฉุกเฉินสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้ใช้ภายใน 72 ถึง 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกัน

บางคนเชื่อว่าการไม่มีเพศสัมพันธ์เป็นการคุมกำเนิดแบบหนึ่ง แต่เพศศึกษาแบบที่สอนให้งดเว้นอย่างเดียวอาจเพิ่มโอกาสการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นหากไม่สอนควบคู่ไปกับการใช้การคุมกำเนิด

เพราะการไม่ยอมทำตาม ในประเทศไทย พระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2559 ให้ผู้มีอายุระหว่าง 10 ถึง 20 ปี เข้ารับการฝังยาคุมกำเนิดชนิดฝังใต้ผิวหนังได้ฟรีในโรงพยาบาลรัฐทั่วประเทศ

การทำหมัน คืออะไร

การทำหมัน ( sterilization) เป็นวิธีทางการแพทย์หลายวิธีในการคุมกำเนิดโดยเจตนาเพื่อไม่ให้บุคคลนั้นสามารถทำการสืบพันธุ์ได้อีกต่อไป วิธีการทำหมันจะมีทั้งการผ่าตัดและไม่ผ่าตัด

และมีอยู่ทั้งเพศชายและเพศหญิง ขั้นตอนการทำหมันนั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการถาวร การทำให้กลับมาเป็นเหมือนเดิม โดยทั่วไปนั้นยากหรือแทบเป็นไปไม่ได้

การทำหมันชาย คืออะไร

การตัดหลอดนำอสุจิ หรือ การทำหมันชาย ( vasectomy) เป็นขั้นตอนการผ่าตัดเพื่อทำหมันชายหรือเพื่อเป็นการคุมกำเนิดแบบถาวร ประกอบด้วยการตัดหรือผูกหลอดนำอสุจิเพื่อป้องกันไม่ให้อสุจิเข้าไปยังท่อปัสสาวะ

และเป็นการป้องกันการปฏิสนธิ การตัดหลอดนำอสุจิมักทำในคลินิกทางการแพทย์ หรือคลินิกสัตวแพทย์หากทำในสัตว์ ด้วยขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อนและรอยแผลขนาดเล็ก ผู้เข้ารับการผ่าตัดจึงมักไม่ต้องพักอยู่ในโรงพยาบาลหลังการผ่า

มีหลายวิธีที่ศัลยแพทย์อาจใช้เพื่อตัดหลอดนำอสุจิ โดยทุกวิธีมีการอุดท่อนำอสุจิอย่างน้อยหนึ่งข้าง เพื่อลดความกังวลสำหรับผู้ที่กลัวเข็มอาจใช้ยาชาแบบ “ไร้เข็ม” ส่วนเทคนิก “ไร้มีดผ่าตัด” หรือ “ปลายเปิด” อาจช่วยลดเวลาฟื้นตัว

การตัดหลอดนำอสุจิมักใช้เวลาไม่ถึงครึ่งชั่วโมงด้วยความเรียบง่ายของการผ่าตัด ผู้ป่วยสามารถกลับบ้านได้หลังพักระยะหนึ่ง (มักไม่ถึงหนึ่งชั่วโมง) ด้วยวิธีที่แทบไม่ลุกล้ำเลย ทำให้ผู้ป่วยหลายคนสามารถกลับมาร่วมเพศโดยปกติได้ภายในหนึ่งอาทิตย์หลังผ่าตัด โดยแทบไม่รู้สึกเจ็บ

ความที่เป็นวิธีการคุมกำเนิดแบบถาวรทำให้การย้อนกลับเป็นไปได้ยาก ผู้ชายมักได้รับคำแนะนำให้คิดถึงผลกระทบระยะยาวของการทำหมันต่อทั้งอารมณ์และร่างกายของคนไข้

ผู้ชายวัยหนุ่มที่ยังไม่แต่งงานไม่ได้รับการแนะนำให้ใช้วิธีนี้ เพราะทำให้แทบไม่มีโอกาสมีลูกเลยแบบถาวร วิธีนี้ไม่ค่อยถูกใช้ในสุนัข (ที่มักใช้การตอน) แต่มักใช้กับวัวตัวผู้

การทำหมันหญิง คืออะไร

การผ่าตัดทำหมันหญิง หรือ การผูกท่อนำไข่ ( tubal ligation, tubectomy) เป็นหัตถการทางการแพทย์อย่างหนึ่ง ทำเพื่อให้สตรีเป็นหมัน โดยการทำให้ท่อนำไข่ตัน หรือขาดออกจากกัน

ซึ่งจะทำให้ไข่ไม่สามารถจะได้รับการปฏิสนธิได้ ถือเป็นการคุมกำเนิดด้วยการทำหมันถาวรชนิดหนึ่ง หลังการทำหมันนี้ ผู้รับการผ่าตัดจะมีการสร้างฮอร์โมน ความต้องการทางเพศ และรอบเดือนเป็นปกติ

การผูกท่อนำไข่ให้ประสิทธิภาพอยู่ที่ประมาณ 99% ในปีแรก ส่วนในปีหลังจากนั้นประสิทธิภาพจะลดลง เนื่องจากมีโอกาสที่ท่อนำไข่ที่ถูกตัดแล้วเกิดเชื่อมต่อกัน ได้เอง หรือท่อนำไข่ที่ตัดเกิดทำตัวเองให้เป็นรูขึ้นมาได้เอง

ทำให้เกิดการตั้งครรภ์โดยไม่ได้ตั้งใจได้ การตรวจหาว่าท่อนำไข่เกิดเชื่อมกันเองแล้วหรือไม่นั้นทำได้ยาก นอกจากจะเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นมาแล้วเท่านั้นจึงจะทราบ เมื่อเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นแล้วจะมีโอกาส 15-20% ที่จะเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูก

สรุป การทำหมันคืออะไร

ฉะนั้นการทำหมันก็คือการคุมกำเนิดถาวรโดยเจตนาเพื่อไม่ให้บุคคลนั้นสามารถทำการสืบพันธุ์ได้อีกต่อไป ผู้ชายจะตัดหรือผูกท่อนำอสุจิครับ เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอสุจิเข้าไปในท่อปัสสาวะในขณะที่มีการหลั่ง

เมื่อไม่มีตัวอสุจิก็จะไม่มีการปฏิสนธิขึ้นครับ ตัวอสุจิจะเป็นส่วนประกอบของน้ำอสุจิประมาณ 10-15% ดังนั้นหลังจากการทำหมันชายแล้ว จะยังมีน้ำอสุจิออกมาในปริมาณคงเดิม ผลค่อนข้างดีมากเพราะสามารถคุมกำเนิดได้ถึง 99% เลยครับ

สำหรับผู้หญิง ทำหมันโดยการทำให้ท่อนำไข่ตัน ซึ่งจะทำให้ไข่ไม่สามารถจะได้รับการปฏิสนธิได้ ประสิทธิภาพอยู่ที่ประมาณ 99% ในปีแรก ปีหลังจากนั้นจะลดลง ท่อนำไข่ที่ถูกตัดแล้วเกิดเชื่อมต่อกันได้เอง

ทำให้เกิดการตั้งครรภ์โดยไม่ได้ตั้งใจได้ เมื่อเกิดการตั้งครรภ์ขึ้นแล้วจะมีโอกาส 15-20% ที่จะเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูกครับ ปรึกษาการทำหมันชายได้ที่คลินิกหมอเบียร์ คลิกที่นี่เพื่อดูสาขาใกล้บ้าน หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ Line OA ครับ