การทำหมันชายเป็นวิธีคุมกำเนิดถาวรที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูง แต่หลายคนอาจสงสัยว่า ทำหมันชายมีกี่แบบ และแต่ละแบบมีข้อดีข้อเสียแตกต่างกันอย่างไร บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักวิธีการทำหมันชายแต่ละรูปแบบ ตั้งแต่เทคนิคการผ่าตัดจนถึงวิธีที่ไม่ต้องผ่าตัด พร้อมข้อควรระวังและคำแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้คุณเลือกวิธีที่เหมาะสมและมั่นใจที่สุด
รวมถึงในเรื่องค่าใช้จ่ายอาจจะสูงกว่าการผ่าตัดทำหมันปกติ ดังนั้นคุณควรแน่ใจว่าการทำหมันเป็นทางเลือกที่เหมาะสมสำหรับคุณก่อนที่คุณจะตัดสินใจทำ บทความนี้จะพูดถึง การทำหมันชาย วิธีการผ่าตัดทำหมันชายในปัจจุบัน ทำหมันชายดีอย่างไร และผลข้างเคียงที่อาจพบได้หลังผ่าตัดทำหมันชาย ครับ
การทำหมันชาย
การทำหมันในผู้ชาย (Vasectomy หรือ Male sterilization) เป็นการคุมกำเนิดถาวรโดยทำการผูกและตัดหลอดนำอสุจิ (สเปิร์ม) เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวอสุจิจากอัณฑะเคลื่อนออกมาเมื่อมีการหลั่งน้ำอสุจิ ทำให้ไม่มีตัวอสุจิ จึงทำให้ไม่มีการปฏิสนธิเกิดขึ้น การคุมกำเนิดถาวรโดยการตัดและผูกท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ เพื่อไม่เปิดโอกาสให้เชื้ออสุจิเดินทางเข้ามาในช่องคลอดขณะร่วมเพศได้
แต่ทั้งนี้ลูกอัณฑะยังคงผลิตเชื้ออสุจิและฮอร์โมนอยู่เหมือนเดิม เพียงแต่ตัวอสุจิจะไม่สามารถเดินทางผ่านท่ออสุจิมาได้ และจะสลายตัวไปเองตามกรรมวิธีของร่างกาย โดยไม่เป็นอันตรายใด ๆ ต่อร่างกาย (การทำหมันไม่ใช่การตอนหรือตัดลูกอัณฑะทิ้งไป จนไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ และทำให้เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ) ส่วนน้ำอสุจิหรือน้ำกามก็ยังคงมีเหมือนเดิมตามปกติ
วิธีการผ่าตัดทำหมันชายในปัจจุบันจะมีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี
- การใช้มีดกรีดเปิดผิวหนังบริเวณถุงอัณฑะเหนือท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ 1-2 แผล แล้วทำการผูกและตัดท่อทางเดินของเชื้ออสุจิทั้ง 2 ข้าง จากนั้นเย็บปิดผิวหนังที่กรีด
- การใช้เครื่องมือเจาะบริเวณผิวหนังเพื่อหาท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ แล้วทำการผูกและตัดท่อทางเดินของเชื้ออสุจิ แผลจะมีขนาดเล็กกว่าวิธีแรก จึงไม่จำเป็นต้องเย็บปิดแผล หลังผ่าตัดจะยังไม่หมันทันทีควรรอประมาณ 4 เดือน ควรตรวจและทิ้งอสุจิให้แน่ใจว่าไม่มีเชื้ออสุจิออกมาแล้ว เพราะหลังทำหมันยังคงมีเชื้ออสุจิเก่าค้างในท่อเก็บอสุจิอยู่
ทำหมันชาย ดีอย่างไร?
- มีประสิทธิภาพในการตั้งครรภ์สูงกว่าการทำหมันหญิง
- ผ่าตัดครั้งเดียว สามารถคุมกำเนิดได้ตลอดชีวิต
- ไม่มีผลต่อสมรรถภาพทางเพศของผู้ชาย ไม่ได้ทำให้ sex เสื่อม เนื่องจากการผ่าตัดไม่เกี่ยวข้องกับเส้นประสาท การสร้างหรือการใช้ฮอร์โมนเพศของร่างกาย
- มีรายงานความสุขทางเพศหลังจากทำหมันชายเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากไม่ต้องกังวลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์
- การทำหมันชาย ไม่มีผลทำให้กำลังการทำงานลดลง
- ไม่มีผลต่อการเกิดโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โรคมะเร็งอัณฑะ หรือโรคมะเร็งชนิดใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับระบบอวัยวะสืบพันธุ์ของผู้ทำหมันและคู่สมรส
ผลข้างเคียงที่อาจพบได้หลังผ่าตัดทำหมันชาย
- เกิดลิ่มเลือดคั่งในบริเวณถุงอัณฑะ (พบประมาณ 1%) มีสาเหตุมาจากการบาดเจ็บของหลอดเลือดที่อยู่โดยรอบหลอดนำอสุจิ ถ้าลิ่มเลือดคั่งมีขนาดเล็ก ร่างกายจะดูดซึมเลือดที่คั่งให้หายไปได้เองภายในระยะเวลา 1-2 สัปดาห์ หากมีขนาดใหญ่ และมีอาการปวดมาก ควรรีบกลับมาพบแพทย์
- แผลผ่าตัดติดเชื้อ (พบน้อยมาก) มีอาการบวมแดง ปวดอัณฑะ หรืออาจมีหนองไหลออกมาจากแผล หากมีอาการดังกล่าวควรรีบมาพบแพทย์
- ก้อนในถุงอัณฑะ เป็นก้อนอสุจิจากการรั่วของแผลผ่าตัดผูกหลอดนำอสุจิ โดยอสุจิจะเกาะอยู่รอบๆ ปลายหลอด ก่อการอักเสบโดยรอบและจับตัวกันเป็นก้อนห่อหุ้มปลายหลอด ซึ่งไม่ก่อให้เกิดอาการเจ็บปวด สามารถรักษาโดยการพักผ่อนร่างกาย และให้ยาต้านการอักเสบ
- ปวดหน่วงเรื้อรังที่อัณฑะ (พบในอัตรา 1 : 2,000) มีสาเหตุมาจากความดันที่เพิ่มขึ้นภายในหลอดนำอสุจิด้านที่ติดกับลูกอัณฑะเนื่องจากยังมีการสร้างอสุจิได้อยู่เหมือนเดิม แต่ไม่สามารถถูกปลดปล่อยออกมาได้ เพราะผลจากการถูกผ่าตัดหลอดนำอสุจิ
- หลังผ่าตัดอาจพบอาการปวด บวม มีเลือดออก อาจมีลิ่มเลือดคั่งบริเวณถุงอัณฑะหรืออาจมีการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัด
- ไม่เป็นหมันทันทีหลังผ่าตัด ต้องใช้เวลาประมาณ 3 เดือน โดยแพทย์จะนัดตรวจน้ำเชื้อว่าพบตัวอสุจิหรือไม่ เพื่อยืนยันการเป็นหมัน
สรุป ทำหมันชาย
การคุมกำเนิดมีหลายวิธี การทำหมันชายเป็นวิธีหนึ่งที่มีประสิทธิภาพและความปลอดภัยสูง ค่าใช้จ่ายถูก ฟื้นตัวเร็ว และมีความเจ็บปวดเพียงเล็กน้อย จึงเป็นทางเลือกหนึ่งที่เหมาะสมกับผู้ที่มีบุตรเพียงพอแล้ว หรือมีเหตุจำเป็นอื่นๆ สิ่งสำคัญคือต้องรู้อีกข้อคือ การทำหมันไม่ได้ป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ หากคุณกังวลว่าจะได้รับหรือแพร่โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ คุณยังคงต้องสวมถุงยางอนามัยระหว่างมีเพศสัมพันธ์ทุกครั้ง การทำหมันถือเป็นการตัดสินใจถาวร
Eternity Clinic นพ.สืบพงษ์ เอ่งฉ้วน “หมอเบียร์” แพทย์ผู้ก่อตั้ง อีเทอร์นิตีคลินิก ศูนย์รวมการดูแลและรักษาโรคสมรรถภาพทางเพศ โรคระบบทางเดินปัสสาวะและระบบสืบพันธ์ทั้งชายและหญิง มั่นใจได้เลยว่าไม่ทำให้ผิดหวังอย่างแน่นอน! สามารถติดต่อได้ที่ Eternity Clinic สาขาใกล้บ้าน หรือสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมผ่านทาง Line ของทางคลินิกได้เลยครับ
Q&A คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับทำหมันชาย
Q : หลังทำหมัน ยังมีน้ำอสุจิไหม?
A : ยังมีน้ำอสุจิออกเหมือนเดิม แค่ ไม่มีตัวอสุจิ อยู่ในนั้นครับ
Q : ทำหมันแล้วหมันทันทีเลยไหม?
A : ไม่ทันทีครับ ต้องรอประมาณ 3 – 4 เดือน หรือหลั่งราว 15 – 20 ครั้ง แล้วตรวจน้ำเชื้อยืนยันอีกทีว่าปลอดอสุจิ ช่วงนี้ยังต้องคุมกำเนิดด้วยวิธีอื่นร่วมไปก่อน
Q : ข้อดีของการทำหมันชายคืออะไร?
A : ข้อดีคือ
- คุมกำเนิดได้ถาวร ประสิทธิภาพสูง
- ผ่าตัดเล็ก ฟื้นตัวไว
- ไม่กระทบสมรรถภาพทางเพศ
- กังวลเรื่องท้องน้อยลง มีเซ็กส์สบายใจขึ้น
Q : มีผลข้างเคียงอะไรบ้าง?
A : ส่วนใหญ่เป็นอาการชั่วคราว เช่น
- ปวด บวม ช้ำที่ถุงอัณฑะ
- ลิ่มเลือดคั่งเล็ก ๆ
- แผลอักเสบหากดูแลไม่ดี
- ส่วนมากรักษาได้และหายเอง แต่ถ้าปวดบวมมาก หรือแดงร้อน ควรรีบพบแพทย์
Q : ทำหมันแล้วป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ไหม?
A : ไม่ป้องกันครับ ยังต้องใช้ถุงยางอนามัย หากกังวลเรื่องโรคติดต่อหรือมีคู่นอนหลายคน






รับคำปรึกษาเบื้องต้น
สอบถามข้อมูลการรักษาและบริการเพิ่มเติม นัดหมายล่วงหน้า การเดินทางมาคลินิก
LINE:@ETERNITYCLINIC4
Facebook:@Eternityclinicthai
นายแพทย์สืบพงษ์ เอ่งฉ้วน
ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ใบอนุญาตที่ 29458 ให้ไว้ ณ วันที่ 1 เมษายน 2546
เป็นผู้มีความรู้ความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม สาขาศัลยศาสตร์ เลขที่ 18321/2551
ให้ไว้ ณ วันที่ 10 กรกฎาคม 2551 (General surgeon)
เป็นผู้มีความรู้ความชำนาญในการประกอบวิชาชีพเวชกรรม สาขาศัลยศาสตร์ยูโรวิทยา เลขที่
22611/2554 ให้ไว้ ณ วันที่ 1 กรกฎาคม 2554 (Urologist)
ประกาศนียบัตรเวชศาสัตร์ทางเพศ ได้รับการรับรองโดย สมาคมเพศศาสตร์คลินิกและเวชศาสตร์
ทางเพศแห่งประเทศไทย (TACSM)
บทความล่าสุด
การใช้การฝังอุปกรณ์ช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศ (Penile implants)
ภาวะเสื่อมสมรรถ
เทคนิคการควบคุมการหลั่งเร็ว: การฝึกฝนและการใช้เทคนิคพิเศษ
หนึ่งในปัญหาทาง
การใช้ยาเพื่อเพิ่มความยาวอวัยวะเพศ: ประสิทธิภาพและความปลอดภัย
หยุดที่จะมองข้า
ผลข้างเคียงจากการเพิ่มขนาดอวัยวะเพศ ด้วยการใช้ยาและการผ่าตัด
การมีขนาดอวัยวะ
ขลิบไร้เลือด ต่างจากขลิบปกติอย่างไร
น้องชายมีกลิ่นเ
ขลิบมีกี่แบบ ขลิบแบบไหนดีที่หมอเบียร์แนะนำ
หลายคนยังไม่ทรา
ขลิบดีไหม ข้อดีของการขลิบที่คุณอาจยังไม่รู้
หลายคนอาจสงสัยว
ขลิบคืออะไร ทำไมถึงต้องขลิบหนังหุ้มปลาย
ขลิบคืออะไร ทำไ